Rusya ile Yaşamak ; ABD AÇISINDAN RUSYA'YA BAKIŞ !!!!
Rusya ile Yaşamak ; ABD AÇISINDAN RUSYA'YA BAKIŞ !!!!
Avrasya mega-kıtasının istikrarı açısından Rusya'nın da genişleyen transatlantik topluluğa git gide dahil edilmesi, uzun dönemli ABD stratejisinin vazgeçilmez bir bileşkesidir. Sabır ve irade gerektiren bu süreçte Ruslarda gerçek bir demokrat ve Avrupalı ulus-devlet olmanın Rusya'nın kendi menfaatine olacağı konusunda ikna edilmelidirler.
Belli başlı Avrasya gruplarından (AB, Rusya, Çin ve Japonya) yalnızca Avrupa ve Japonya uluslararası istikrarın öneminin tam anlamıyla bilincindedirler. Çin ve Rusya ise global gücün dağılımında değişiklik arzu etmekle birlikte hem kendi yetersizliklerinin farkındadırlar, hem de Batı ile işbirliğinin kendi çıkarlarına olduğunu bilirler.
Rusya ve Çin'i uluslararası işbirliği yapılaşmalarına dahil edebilmek için iki tane Avrasya güç üçgeni oluşturulup zaman içinde birbirleriyle doğrudan ilişkilendirilmelidir. Bu üçgenlerden biri ABD-AB-Rusya; diğeri ABD-Japonya-Çin'dir. Bu bağlantının etkin olabilmesi için Rusya'nın yapıcı biçimde angaje olması şarttır.
Rusya'da bu transformasyonu tek başına ABD veya Avrupa sağlayamaz. Rusya'nın bu idraki kendi içinden gelmelidir: tıpkı 20. yüzyılın başlarında Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküp modern Türk Devleti'nin doğuşu gibi. Fakat Avrupa ve Amerika bu dönüşüm sürecini destekleyip hızlandırabilir.
20 yıllık komünist yönetim Rusyaya harap bir tarım, geri hatta ilkel bir sosyal alt yapı, geri bir ekonomi, berbat bir çevre ve azalan bir nüfus miras bırakmıştır. Sorunların hepsi de devasa ve uzun solukludur. Rusya'nın global statüsünün bugün hiçbir sağlam temeli kalmamıştır. Bitişiğindeki Çin onla kıyaslanamayacak kadar daha iyi durumdadır. 1992 -1999 arasında doğrudan sermaye yatırımı olarak Çin'e 350 milyar $, Rusya'ya 12 milyar $ girmiştir. Kendisinden çok küçük Polonya'ya yalnızca 1999 yılında 8 milyar $ yabancı yatırım girişi olmuştur. Dış yatırımların bu kadar küçük olmasının başlıca nedeni Rusya'nın uluslararası ekonomik imajının zayıflığıdır. 1999 Global Rekabetçilik Raporundaki 59 ülke sıralamasında Rusya'nın yeri 59.cu yani son sıradadır. Yolsuzluk sıralamasında ise 99 ülke arasında 82. sıradadır.
Avrupa'dan Japonya'ya iki yanındaki komşularının zenginliğinin yarattığı kıskançlık bir yana, Rusya Güneyden de endişelidir. Rusya'nın Güneyinde 9 ülkede toplam 295 milyon Müslüman yaşamaktadır. Bu rakama yüzü Avrupa'ya dönük 65 milyonluk Türkiye'nin nüfusu dahil değildir.
Rusyaya yeniden saygınlık kazandırmak isteyen Putin, doğru bir tahlille Batı ile açık bir düşmanlığa girmekten kaçınmaktadır. Gerçekten de Amerika'yı anti-islam bir ittifaka çekmek Rusya'nın lehinedir. Başkan Clinton'un 1995 ve 1999 da kolayca anti-çeçen kampına çekilmesi bunun bir işaretidir.
Putin'in esas hedefi güçlü bir Rus Devletini geri getirmektir. Bugünkü Rus yönetimi, Sovyetler Birliği'nin çöküşünden sonra ortaya çıkan bir düzine kadar yeni bağımsız devletin yeniden tek bir emperyal devlet haline gelemeyeceğini bilmekle beraber milli güvenlik ve dış ekonomik ilişkiler gibi kilit alanlarda bu devletleri Rus egemenliği altına almak istemektedir.
Rusya'nın Jeopolitik Durumuna İlişkin Tespitler :
1. Rusya ekonomisi Amerika'nın yaklaşık onda bir büyüklüğünde olup, sınai tesislerinin yaşı OECD ortalamasının üç katıdır.
2. 70 milyon Rus, ABDde ölçülen en yüksek değerin beş katı daha kirli şehirlerde yaşamakta olup, Rusya'da tüketilen suyun %75i sağlığa zararlıdır.
3. Rusya'da son zamanlarda gerçekleşen doğumların yalnızca %40 ı tam sağlıklı bebeklerle sonuçlanmıştır.
4. Rusya'nın doğu komşusu Çin'in nüfusu 1.2 milyar, batıda AB'nin 375 milyon, güneydeki Müslümanların 300 milyondur.
5. Rusya'nın 1990 da 151 milyon olan nüfusu 1999da 146 milyona düşmüştür.
6. Çinin ekonomisi Rusya'nın 4 katı büyüklüktedir. Son on yılda Çin'e giren yabancı sermaye Rusya'nın 30 katı olmuştur. AB ekonomisi Rusya'nın 10 katı büyüklüktedir.
7. Komünizmden kurtulan orta Avrupa'nın aksine, Rusya'da bugünkü siyasi elit, KGB - ordu yöneticileri ve eski bürokratlar ile kriminal oligarşi arasındaki ittifaktan oluşmaktadır. Rusya'nın şu anki bütün üst düzey yöneticileri, eski Sovyetler Birliği hala duruyor olsaydı yine yönetimde olurlardı.
8. Mevcut Rus hükümeti, esas hedeflerinin demokratik reform değil, Rus gücünün yeniden kazanılması olduğunu açıkça ortaya koymuştur.
9. Eski Sovyet ülkeleriyle ilişkilerinde serbestçe hareket edebilmesi için Rusya batıdan hoşgörü beklemektedir.
10. Demografi ve coğrafyadan doğan sorunlar ileride çatışmalara yol açabilir.
Stratejik Rehber :
1. Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşünden alınacak dersler Rusya'nın bugünkü ikilemleriyle yakından ilişkilidir.
2. Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşünü takiben Türkiye'nin kendini yeniden tanımlaması, reformcu bir kritik kitlenin (bir değişimi gerçekleştirmek için gereken asgari sayı) varlığı ve Batının daha sonra bunu kabullenmesi sayesinde gerçekleşmiştir.
3. Gelecek kuşak Rus liderleri de Batıdan yana tavır koyan, kararlı bir kritik kitleyi oluşturabilir.
4. Bunu sağlamak için Batının mali yardımı münhasıran demokratik görüşlü yeni bir elit tabakanın geliştirilmesine odaklanmalıdır.
5. Putin rejiminin desteklenmesi, Rusya'nın demokratik, Avrupaya yakın, milli bir Rus devletinin doğuşunu geciktirmekten başka bir işe yaramaz.
6. Yeni bağımsız devletlerin desteklenmesi, Rusya'nın yeniden tanımlanmasına yardımcı olacaktır.
7. AB ve NATO, Rusya'nın da ilerde üye olmasını Rusya'ya resmen teklif etmeli ve Kaliningradın özel bir AB statüsü kazanması konusu da dahil olmak üzere üyelik esaslarını müzakere etmelidirler.
8. Bu arada AB ve NATO nun genişleme süreci sürdürülmeli, böylece Rusya'nın hemen batısındaki ikircikli durum ortadan kaldırılmalıdır.
9. Daha yakın bir NATO - Rusya ilişkisini içeren bir kıtalar ötesi güvenlik diyaloğu ilerde iki ana Avrasya güvenlik üçgenini birbirine bağlayabilir.
10. Etkin bir ilişki tek taraflı bir ilgi ile değil, Rusyanın tek seçeneği batı ile yakınlaşmak olacak şekilde bir jeopolitik kararlar dizini almak suretiyle gerçekleşebilir.
(Jeostratejik Üçlü-Zbigniew Kazimierz Brzezinski)
0 Yorum:
Yorum Gönder
Kaydol: Kayıt Yorumları [Atom]
<< Ana Sayfa